Денешниот начин на живеење не може да се замисли без ладење
Светскиот ден на ладењето се прославува како меѓународна иницијатива за подигнување на свеста за значењето на секторот за ладење, климатизација и топлински пумпи. Овој сектор е од клучна важност за современиот живот, овозможувајќи удобно домување, работа и патување. Ладењето ни помага да ги задоволиме различните потреби, како што е чувањето на храната, и да ги постигнеме нашите цели.
Примената на ладењето е многу широка: од чување на прехранбените производи и климатизирање на простории, до еколошко греење и ладење на вакцини. Овие системи се неопходни за здравје, удобност, ефикасност во работата, како и за производство и чување на храна, фармацевтски производи и дигитални податоци. Искусни професионалци не само што ги дизајнираат и одржуваат овие системи, туку и обучуваат нови генерации практичари.
Веќе во секој дом се наоѓа фрижидер, а некои домаќинства користат и дополнителен уред за замрзнати производи. Без правилно ладење, трајноста на многу земјоделски производи, како што се млеко и месо, би била значително пократка. Ладилниот синџир од берба до столче е клучен; ако недостасува само една врска, храната може да стане небезбедна за консумација.
Климатизацијата стана уште позастапена поради глобалното затоплување и зголемените температури. Топлинските пумпи, кои се и ладилни уреди, се на мета на новите технологии за греење, а според Меѓународната агенција за енергија, иднината им припаѓа токму на нив, особено ако се користи електрична енергија од обновливи извори.
Секој производствен капацитет во Македонија располага со ладилни системи, бидејќи тие се неопходни во многу индустрии, вклучувајќи млекарници, пиварници и фабрики за чоколадни производи.
Индустријата за ладилна опрема се соочи со големи предизвици поради оштетувањето на озонската обвивка. Работните флуиди кои некогаш се користеа, а кои ја штетеле озонската обвивка, сега се заменуваат со нови, помалку штетни алтернативи, но со нови безбедносни мерки.
Република Македонија беше предводник во оваа трансформација пред повеќе од две децении, организирајќи низа меѓународни конференции во Охрид на тема природни ладилни флуиди, во соработка со Меѓународниот институт за ладење.
Во Битола постоеше голема фабрика за производство на ладилна опрема, но за време на приватизацијата, таа пропадна. Овој настан претставува загуба за индустријата, бидејќи во неа работел познатиот научник Густав Лоренцен, кој подоцна стана професор и се утврди како еден од најзначајните авторитети во областа на ладилната техника.
Ако некој од читателите има фотографии од времето на неговата посета во Македонија, би бил многу благодарен за споделувањето, со цел да се промовира нашата земја на меѓународно ниво.
Д-р Ристо Цицонков, редовен професор
Машински факултет – Скопје
Почесен член на Меѓународниот институт за ладење
