Прејадувањето значи дека продолжуваме да јадеме иако веќе сме ја поминале „точката на исполнетост и ситост“. Со други зборови, јадеме иако не сме гладни и ако ни стане навика, тоа ќе доведе до зголемување на телесната тежина и ќе влијае на ризикот од дијабетес.
Прејадувањето е релативно честа појава и е особено изразена кога сме под стрес, бидејќи тогаш хормонот кортизол „работи“ и „кажува“ дека е време да земеме повеќе храна. Исто така, нè тера да копнееме за храна богата со шеќер, масти или сол. Не треба да ги игнорираме другите фактори на прејадување како што се колку брзо јадеме, што јадеме, кога јадеме и што правиме додека јадеме.
Ќе забележиме дека сме сити 20 минути откако ќе престанеме да јадеме (толку минути му се потребни на мозокот да регистрира ситост) и тогаш обично ќе се чувствуваме уморни или ќе имаме вознемирен стомак. Повременото прејадување предизвикува стомачни болки, надуеност, металоиди, гадење, варење. Треба да се има на ум дека овие симптоми се јавуваат од други причини, не само поради прејадување.
Исто така, прејадувањето предизвикува желудникот да се прошири надвор од неговата нормална големина за да прими голема количина на храна. Вака проширен, врши притисок врз другите органи, поради што се чувствувате непријатно, а често се чувствувате уморно, тромаво или поспано.
Исто така, долгорочните ефекти од прејадувањето влијаат на телото, а ќе има и зголемување на телесната тежина, ризик од дијабетес и отпорност на инсулин, а честа појава се и покачените триглицериди.
Што предизвикува прејадување?
Постојат многу причини за прејадување, некои се поврзани со самата храна, а други со зошто или кога јадеме.
Емоционално прејадување – поголема е веројатноста да јадеме повеќе кога сме под стрес или нерасположени, уморни, кога ни е досадно или тажни. Јадењето предизвикува мозокот да ослободува ендорфини, кои се хормони за добро чувство.
Омилена храна – може да биде тешко да престанеме да ја јадеме храната што ја сакаме. Храната како помфрит, пица, чоколадо и сладолед се вообичаени намирници кои предизвикуваат прејадување.
Високо преработена храна – дополнителни вкусови и адитиви не поттикнуваат да јадеме за задоволство и да продолжиме да јадеме дури и кога не сме гладни.
Одреден период од денот – прејадувањето е вообичаено навечер кога е поверојатно да јадеме затоа што се чувствуваме добро и се чувствуваме добро додека јадеме, а не само затоа што на телото му е потребна енергија.
Социјални ситуации – се собираме околу храната за време на празници, на спортски настани, за да се поврземе со семејството и пријателите. Во овие ситуации, може да бидеме расеани, нервозни или да се чувствуваме под притисок да јадеме додека сите други јадат, дури и ако не сме гладни.
Големи порции – кога сме во ресторан или пицерија поголема е веројатноста да јадеме поголеми порции, според истражувањата.
Одредени лекови влијаат на прејадувањето, но и медицински состојби како предменструален синдром, депресија, анксиозност…
Што да правиме кога ќе се прејадеме?
Кога се прејадуваме, можеме да прошетаме и да се хидрираме за да ја ублажиме непријатноста, а особено се препорачуваат чаеви од нане и ѓумбир. Треба да се избегнуваат стресни ситуации, солена и преработена храна. Од друга страна, треба да се јаде полека, почесто да се консумирате овошје и зеленчук и редовно да се вежба.
Иако повременото прејадување е вообичаено, тоа може да го промени начинот на кој телото го регулира гладот и да доведе до несакано зголемување на телесната тежина. Една од главните причини зошто се прејадуваме е затоа што се чувствуваме добро додека јадеме. Затоа, корисно е да правиме други работи што прават да се чувствуваме добро.
