Процесот „27 април“: Погреб на правосудството и политички игри
Осум години подоцна, што Ве потсетува овој процес, како правник? Што значи спроведување на закони, правда, политички манипулиран процес, изгубени животи и невини луѓе зад решетки?
– Сите аспекти кои ги спомнувате заедно го опфаќаат овој процес. Го следевте и Вие, како и медиумите, и јасно е дека овој случај претставува погреб на македонското правосудство, кое и пред тоа не беше во добра состојба. Овој процес буквално го закопа, а не гледам ни еден напор да се оживее „мртовецот“. Оттогаш, правосудството непрекинато пропаѓа. Во „27 април“ видовме обвинети третирани како во 7 век пред нашата ера, лишени од права, а и одбраната немала никаква можност да се избори.
Од почеток беше јасно дека овој процес беше политички монтиран и последиците од тоа сè уште се присутни. Имаме бројни осудени кои неправедно страдаат и лежат во затвор.
На почетокот на 2025, обвинетите за организирање на оваа ситуација беа амнестирани. Шест години по судењето, Миле Јанакиески, Трајко Вељаноски, Спиро Ристовски и Владимир Атанасовски од судијата Илија Трпков слушнаа: „Слободни сте, можете да си заминете“. Но, за оние осудени за „27 април“, тоа не се случи. Зошто?
– На почетокот од процесот, дел од оние обвинети за терористичко загрозување на уставниот поредок беа амнестирани. На едната страна имаме амнестирани, а на другата страна оние кои организираа настанот, додека во средина останаа оние со високи затворски казни. Политиката ги остави на милост, баш како што вие спомнавте.
Што е со Законот за амнестија? Дали е направен намерно?
– Да, апсолутно. Тој закон беше создаден со цел да им помогне на пратениците кои требаше да го изгласаат Преспанскиот договор, но не важеше за насилниците од „27 април“ ниту за полицајците. На овој начин, некои лица беа заштитени.
Како гледате на последиците и на тешкотиите кои ги претрпеа осудените?
– Овие осуденици поминаа години во затвор, и за жал, многумина од нив имаат сериозни здравствени проблеми по толку долго време зад решетки. Нивното здравје се влоши, а да не зборуваме за времето поминато далеку од семејствата. Иронично, и покрај ветувањата за слобода, новите докази не се земаат предвид.
Што е со повторувањето на процесот? Каква е вашата стратегија?
– Ако се повтори процесот, како одбрана ние ќе се фокусираме на докажување на невиност. Ова е единствениот пат за нашите клиенти да покажат дека не се виновни за терористичка загрозување.
Какви поуки можеме да извлечеме? Каква е вашата визија за иднината на правосудството?
– Судството за жал не може да се ослободи од политички влијанија. Оптимизмот за независно судство е присутен, но реалноста е многу поинаква. Се чини дека правосудството стана инструмент за политички манипулации, а не за правдата.
Крајно, колку вреди правдата во контекстот на овие случувања?
– Правдата е неминовно нарушена. Многу семејства и детски судбини се уништени и нема да се поправат. Овие луѓе, со години, ќе носат етикета терористи, и тоа е најголемата неправда од сите, која трае и ќе трае.
