Премиерот Христијан Мицкоски веќе некое време најавува дека во земјата ќе пристигнат странски инвестиции од различни држави како Турција, Дубаи и САД. Оваа стратегија, која има за цел диверзификација на економските односи, се гледа позитивно од страна на експертите, бидејќи овозможува избегнување на премногу зависност од еден регионален партнер. Но, се јавуваат прашања околу фактичката состојба на овие инвестиции – дали тие се во фаза на потпишани договори со конкретни рокови, или сѐ уште се на ниво на меморандуми за разбирање кои не гарантираат дека ќе се реализираат.
Инвестициите како онаа од Турција, во износ од една милијарда евра, како и планираното вложување од Дубаи во ветропаркот, се значајни за енергетската трансформација на земјата. Сепак, треба дополнително да се разгледаат изворите на финансирање, државните субвенции и реалната динамика на нивната имплементација. Американската компанија „Вабтек“ ја покажува стратегијата за привлекување инвестиции во технолошкиот и транспортниот сектор. Сепак, не може да се занемари фактот дека одредени европски компании, како „Аптив“, веќе ја префрлија својата активност во соседни држави, а „Џонсон Мети“ најави намалување на вработените.
Ова може да резултира во промена на стратегијата на мултинационалните компании, особено во автоиндустријата, која се соочува со преобразби поради електрификацијата. Не станува само за макроекономските услови во Македонија, туку и за пошироки адаптации на глобално ниво. Европските инвеститори традиционално се внимателни при правење на инвестиции, особено во земји со нестабилни правни системи и економска политика. Ако Северна Македонија не нуди стабилна деловна околина, трендот на намалување на европските инвестиции би можел да продолжи. Сегашната стратегија на Владата насочена кон неевропски извори на капитал може да значи промена на економската ориентација од европските интеграции кон алтернативни модели на развој.
Премиерот Мицкоски укажа на можноста за неутрализирање на загубите од повлекувањата на некои компании преку привлекување на поголеми играчи. Сепак, ако новите инвестиции не се одвиваат во истите сектори каде што се затвораат работни места, процесот на преквалификација на работната сила може да биде предизвик. Повлекувањата на европските компании се веќе потврдени факти, додека новите инвестиции остануваат на ниво на најава. Ако не се реализираат во краток рок, тоа може да доведе до проблеми со вработеноста и економскиот раст. Субвенциите за странски инвестиции, пак, можат да станат товар за државниот буџет.
Посетата на Мицкоски во Вашингтон може да биде показател за намерата на Македонија да ја зајакне економската соработка со САД. Иако американските инвестиции на Балканот се помалку од европските, неколку фактори може да ја зголемат нивната застапеност. САД пројавуваат заинтересираност за стабилизирање на регионот преку економски алатки, а ако Северна Македонија се гледа како стратешки партнер, можни се нови инвестиции во различни сектори како инфраструктурата, енергетиката и дигиталниот сектор. Но, без соодветни подобрувања на деловната средина, овие можности може да останат нереализирани. Сегашната стратегија за привлекување странски инвестиции е амбициозна, но бара поголема структура и долгорочен план. Американските инвестиции можат да понудат нови можности, но не можат целосно да ја заменат улогата на Европската унија како главен економски партнер. Најавените инвестиции треба да се анализираат не само по нивната големина, туку и по нивното потенцијално влијание врз локалната економија.
